Laatste nieuws

Gezondheidspreventie kun je op verschillende manieren uitleggen en indelen. Preventieve maatregelen worden van oudsher ingedeeld naar het type maatregel. Een korte bespreking.

1. Type maatregel

• Ziektepreventie omvat maatregelen die gericht zijn op het voorkomen van specifieke ziekten of op de vroege signalering daarvan. Belangrijke maatregelen zijn screening, vaccinaties en preventieve medicatie.
• Gezondheidsbevordering richt zich op het bevorderen en in stand houden van een gezonde leefstijl en van een gezonde sociale en fysieke omgeving.
• Gezondheidsbescherming heeft als doel de bevolking te beschermen tegen gezondheidsbedreigende factoren. Bekende maatregelen betreffen de kwaliteitsbewaking van drink- en zwemwater, afvalverwijdering en verkeersveiligheid. 

2. Doelgroep

Preventie is vaak gericht op een specifieke doelgroep van mensen die extra bescherming nodig hebben of meer risico lopen ziek te worden door bijvoorbeeld hun leefstijl. De doelgroepen worden onderscheiden naar het ziektestadium: van de gezonde bevolking tot mensen met een ziekte.

• Universele preventie bevordert en beschermt actief de gezondheid van de gezonde bevolking. Voorbeeld hiervan is de aanleg van riolering.
• Selectieve preventie probeert te voorkomen dat personen met één of meerdere risicofactoren voor een bepaalde aandoening daadwerkelijk ziek worden. Voorbeelden hiervan zijn de rijksvaccinatieprogramma’s.
• Geïndiceerde preventie probeert te voorkomen dat beginnende klachten verergeren tot een aandoening. Een voorbeeld hiervan is de GLI (slimmer coaching op leefstijl) welke bij ons in de praktijk gegeven wordt.
• Zorggerelateerde preventie heeft als doel het voorkomen van complicaties, beperkingen, een lagere kwaliteit van leven of sterfte bij een bestaande aandoening. Een voorbeeld is valpreventie.
• Sociaaleconomische gezondheidsverschillen richten zich op het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen die ontstaan ten gevolge van een chronische ziekte. 

3. Fase van ziekte

Preventie naar fase waarin de ziekte zich bevindt, is ingedeeld in primaire, secundaire en tertiaire preventie. Deze indeling is afkomstig uit de gezondheidszorg.

• Primaire preventie: daar vallen activiteiten onder, die voorkomen dat gezonde mensen een bepaald(e) gezondheidsprobleem, ziekte of ongeval krijgen.
• Secundaire preventie: ziekten of afwijkingen worden in een vroeg stadium opgespoord bij personen die ziek zijn, een verhoogd risico lopen of een bepaalde genetische aanleg hebben. De ziekte kan daardoor eerder worden behandeld, zodat deze eerder geneest of niet erger wordt.
• Tertiaire preventie: de doelgroep bestaat uit patiënten. Er wordt gewerkt aan het voorkomen van complicaties en ziekteverergering wordt voorkomen. Ook het bevorderen van de zelfredzaamheid van patiënten valt hieronder.

Uiteindelijk is de beste vorm van preventie blijven bewegen en alle beetjes helpen daarbij.